”ڀونر ڀري آڪاس“ مان ڪجهه شعر

شيخ اياز جي شاعري جي ڪتاب ”ڀونر ڀري آڪاس“ مان ڪجهه رينڊم (وچو واڙي) شاعري ۔

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

بي زباني زبان آ، پيارا
درد جو داستان آ، پيارا
تون قريب آنهه، چاندني رات آ
ڪھڙو پيارو جھان آ، پيارا!
تنھنجو بي ساخته تبسم آ
نانءُ جنھن جو جھان آ، پيارا
زندگي حسن جي حڪايت آ
يا سندءِ داستان آ، پيارا
تون جتان جو مه منور آن
سا زمين آسمان آ، پيارا
ڪوئي ڪنھن جو نھ آھھ دنيا ۾
ڪھڙو تنھا جھان آ، پيارا!
تو اڳيان آ ”اياز“ ڪئن خاموش!
ھو ته جادو بيان آ، پيارا
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
حسين ھن جھان ۾ ڇا ڇا ھيا!
ڏٺوسي چتائي تھ پاڇا ھيا
ڇڻي گل ٿيا نيٺ خاڪ چمن
اھي رنگ و بو اي خدا ڇا ھيا؟
ربابِ شڪستھ، ٻڌائينم ھا
اھي نغمھء دلربا ڇا ھيا!
جي منزل ھئي واديء تيرگي
تھ ھو ماه و انجم ڀلا ڇا ھيا؟
ھيا خوب نقش و نگار حيات
مگر ڇا ھيا، ڇا ھيا، ڇا ھيا
ھوائون، گھٽائون، فضائون، بھار
الا ڇا ھيا سڀ، الا ڇا ھيا!
وفائون جفائون، ادائون حيا
ڪرشما ھيا خاڪ جا، ڇا ھيا!
ھيا نقش پا ھن سفر جو ثبوت
مگر نقش پا! نقش پا ڇا ھيا؟
”اياز“ اڄ جدائيءَ ۾ سوچيو پئي
ملاقات جا ولولا ڇا ھيا!
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

ڪنھن تھ ورتو پئي پرينءَ جو نانءُ
جو ويو اوچتو ھٿن مان ھانءُ
گرچھ ان ۾ نئون نئون مڌ آ
دل پراڻي پياڪ جو آ ٿانءُ
ناھھ ڪنھن کي بھ سار سپرينءَ جي
نھ وري صبح کان لنوي ٿو ڪانءُ
تون مڃيندين تھ ڪونھ اي جيڏا!
جي چوان لازوال آھيان آنءُ
شاعري ڏات آ ”اياز“ مگر
ڏات ڪھڙي، ھجي نھ جنھن کي ڏانءُ!
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
نه سا زندگيءَ ۾ تپش آ نه تاب،
ويو اوچتو پيار جو سج لھي:
مگر عمر جي تيز نئن تي پرين،
شفق جئن سندءِ ياد پوندي رھندي.
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ائين نھ مون کي رول،
تون ئي مون کي ڳول!
توکي ڳولي، آنءُ،
ڪڏھين نھ پاتو ٿانءُ. . .
آءُ نھ منھنجا ڍول!
تون ئي مون کي ڳول!
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
وائي
مان ڪويل، تون ڪاري رات،
توکي ڳوليان، توکي ڳوليان!
تون ئي ڳائين، مٺڙا سائين،
منھنجي لونءَ لونءَ ۾ ٿي لات:
توکي ڳوليان، توکي ڳوليان!
ڪيسين اڏران، ڪيسين ڪوڪان،
تو بن منھنجي ناھھ نجات:
توکي ڳوليان، توکي ڳوليان!
منھنجو من اِينءَ ڳولي توکي،
جئن ڪو بن ڳولي برسات:
توکي ڳوليان، توکي ڳوليان!
تون ئي منھنجي سک جو سونھون،
تون ئي منھنجي ڏک جي ڏات:
توکي ڳوليان، توکي ڳوليان!
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

آھھ بھشت بھ ساڳي دنيا،
۽ دوزخ بھ نڀاڳي دنيا،
جنھن جنھن ماڻي،
سا سا راڻي،
جنھن جنھن آھھ تياڳي دنيا،
سا جوڳياڻي،
ڄاڻي واڻي،
پاتو آ تنھن دک جو ھار،
سرڪي ويجھو آ دلدار،
سمجھئي ڇا آھي سنسار؟
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
سڀڪا مومل، سڀڪو راڻو،
پنھنجي پنھنجي ڪاڪ سڀن کي!
لڙڪ بھ سڀ کي مرڪ به سڀ کي،
سونھن پياري سرڪ به سڀ کي،
پيار بھ سڀ کي پور به سڀ کي،
نينھن ڏنا ناسور بھ سڀ کي،
ھار بھ سڀ کي جيت به سڀ کي،
مٺڙا مٺڙا ميت به سڀ کي،
سڀ کي ڳوڙھا ۽ ڳاراڻو!
پنھنجي پنھنجي ڪاڪ سڀن کي!
سڀڪا مومل، سڀڪو راڻو،
پنھنجي پنھنجي ڪاڪ سڀن کي!
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
پيتي ڙي پيتي، پيالي اسان پريت جي،
بدلي نشي نينھن جي، نيت ۽ نيتي،

آخري تاريخون۔۔۔۔۔

پگهار دار ماڻهون، آخري تاريخون۔۔۔۔۔
ٻَٽُون پيسن کان خالي،
موبائل بيلنس کان خالي،
موٽر سائيڪل پيٽرول کان خالي،
دماغ سوچ کان خالي۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

هاري جو گڏه کوه ۾..

هڪ ڀيري ڪنهن هاري جو گڏه کوه ۾ ڪري پيو. ويچارو گڏه سڄو ڏينهن رڙندو رهيون، هاري به کيس ڪڍڻ جي ڪوشش ڪئي پر ناڪام رهيو. آخر ڪار هاري سوچيو ته گڏه پوڙهو به ٿي يو آهي ڪنهن ڪم جو به ڪونهي. سو کوه مان ڪڍڻ لاءِ جاکوڙ اجائي آهي. سو بهتر آهي ته گڏه کي کوه ۾ ئي مٽي وجهي پوري ڇڏجي.

اها سٽ سٽيندو هاري ڳوٺان مدد لاءِ ماڻهون وٺي آيو جن گڏجي مٽي کوٽي کوه ۾ وجهڻ شروع ڪئي. گڏه هي سڀ ماجرا ڏسي پهريان ته پريشاني ۾ وڌيڪ رڙيون ڪرڻ شروع ڪري ڏنيون پر پوءِ چپ ٿي ويو، ڳوٺاڻا گڏه جي رڙيون نه ٻڌي حيران ٿي ويا ۽ گڏه جي عجيب حرڪت تي حيرت ۾ پئجي ويا.

خير هاري ۽ ڳوٺاڻا کوه ۾ مٽي اڇلائيندا رهيا. ڪجهه دير کان پوءِ کوه ۾ جهاتي پئي ڏٺائون ته اچرج ۾ پئجي ويا، جڏهن ڳوٺاڻن مٺي پئي اڇلائي ته گڏه مٽي کي پوئتي ڪندو هڪ قدم مٿي پئي چڙهندو ويو.

هاري ۽ ڳوٺاڻا جيئن جيئن کوه ۾ مٽي اڇلائيندا پئي ويا گڏهن مٽيءَ کي پوئتي ڌڪيندو هڪ قدم مٿي پئي چڙهندو ويو. آخرڪار گڏه کوه جي ڪناري تي پهچي ويو ۽ خوشي مان ٽپ ڏيندو رمندو رهيو.
-----------
اهو ئي سبق زندگي جو آهي، جڏهن مشڪل جي کوه ۾ حالات اوهان تي مٽي اڇلين ته رڙين ۾ وقت گزارڻ کان بهتر آهي ته ان ئي مٽي مان ڏاڪا ٺاهيدا مٿي اڀرو....

اڃايل ڪانءُ

هڪ اڃايل ڪانوَ کي هڪ جاءِ تي پاڻيءَ جو مٽڪو پيل نظر آيو. ڏاڍو خوش ٿيو پر اهو ڏسي مايوسي ٿيس ته پاڻي  هيٺ تري ۾ ٿورو ئي پيل هئو. سوال اهو هئو ته پاڻي کي ڪيئن مٿي کڻي اچي ۽ پنهنجي چنهنب کي آلو ڪري.
اتفاق سان ان لقمان جي حڪايت پڙهي هئي، ويجهو ئي ڪجهه ڀتر رکيل هئا ان اهي ڀتر کڻي مٽڪي ۾ وجهڻ شروع ڪيا. وجهندي وجهندي صبح کان شام ٿي ويس. اڃايل ته اڳيئي هيو سو ساڻو ٿي ڪري پيو. مٽڪي ۾ نظر وجهي ڏٺائين ته رڳو ڀتر ئي ڀتر هئا. سمورو پاڻي ته ڀترن پي ختم ڪري ڇڏيو هئو. بي اختيار وات مان نڪتس.. ”ڀلا لقمان تنهنجي ته ...“ ۽ پوءِ بي ساهو ٿي زمين تي ڪري، مري ويو.

جيڪڏهن اهو ڪانءُ ڪٿان ڪا نلڪي کنيو اچي ها ۽ مٽڪي جي ڪپ تي ويهي پاڻي کي چُوسيِ وٺي ها ته پنهنجو مطلب حاصل ٿي وڃيس ها. زندگي نه وڃائي ويهي ها.
 -------
ابنِ انشا جي ڪتاب ”اردو ڪي آخري ڪتاب“ منجهان ترجمو

انسان جي رياضي

انسان جي رياضي
---------------------
ماڻهو = کائڻ+سمهڻ+ڪم + تفريح ...... (مساوات نمبر ــ 1)
گڏه = کائڻ + سمهڻ ..................... (مساوات نمبر ــ 2 )

ماڻهون= گڏه + ڪم + تفريح
(ڇاڪاڻ ته... مساوات ــ 1)

ماڻهو - تفريح = گڏه + ڪم

ثابت ٿيو ته:
تفريح بنا ماڻهو ڪم ڪندڙ گڏه آهي ؛)

۔
۔
۔
۔
۔
۔
جن دوستن کي رياضي سمجه نه ٿي اچي، اهي ڀلي نه کلن۔۔ ههههههه

سگريٽ ڇڪڻ يا نشو واپرائڻ بابت ڪجهه ڇرڪائيندڙ حقيقتون

سگريٽ جو نشو اڄڪلهه جي ڪچي وهي وارن نوجوانن توڙي پڪي عمر جي ماڻهن ۾ عام ٿي ويو آهي۔ تفريح کان شروع ٿي موت تي ختم ٿئي ٿو۔




هن موضوع ۾ مان سگريٽ ڇڪڻ ۽ نشو ڪرڻ جي باري ۾ ڪجهه معلومات فراهم ڪرڻ جو ارادو رکان ٿو۔




سگريٽ:




سڀ کان پهريان اوهان کي ٻڌائيندو هلان ته سگريٽ ۾ ڪهڙا ڪهڙا جزا شامل آهن۔ سگريٽ 7000 کان وڌيڪ ڪيميائي جزا هوندا اهن۔ انهن جزن ۾ وڏو تعداد نڪوٽين Nicotine جو هوندو آهي جيڪو سگريٽ جو عادي ڪرڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿو۔ انهن 7000 ڪيميائي جزن ۾ سوين نشه آور جزا هوندا آهن جڏهن ته 70 جزا ڪينسر جو جو سبب بنجن ٿا۔ انهن ۾ سڀ کان وڌيڪ نقصان ڏيندڙ جزن ۾ ليڊ (Lead) ريڊان (Radon) , تار (Tarcol) ريڊيم (Radium)، ڪاربان مون آڪسائيڊ (corban monoxide)، امونيا (Ammonia)، هائڊروجن (Hydrogen)، سائنائيڊ (Cynide) ۽ يورينيم (Uranium) شامل آهن۔ جيڪڏهن انهن جزن جي باري ۾ لکڻ اچجي ته درجن ڪتاب جا لکي سگهجن ٿا۔




هاڻي اچو ته سگريٽ ۽ نشي جي باري ۾ ڪجهه ڇرڪائيندڙ حقيقتون ڏسون:




+ گهڻن سائنسدانن جي مطابق نشئي ماڻهون عام زندگي کان 14 سال گهٽ جيئن ٿا۔




+ دنيا ۾ تقريبن 1۔1 بلين نشو واپرائيندڙ ماڻهون رهن ٿا جن ۾ 300 ملين نشائين جو واسطو چين سان آهي۔




+ برطانوي سائنسدانن موجب هر اهو سگريٽ جيڪو اسان ڇڪيون ٿا اهو اسان جي زندگي جا 11 منٽ گهٽائي ٿو۔




+ نشي جي ڪري چمڙي ۾ رت جي فراهمي گهٽجي ٿي جيڪا اوهان جي جسم ۾ وٽامن اي (Vitamin -A) جي کوٽ جو سبب بنجي ٿي، نتيجي ۾ چمڙي جو رنگ هيڊو ٿي وڃي ٿو ۽ چمڙي ۾ گهنج پئجي وڃن ٿا۔




+ هڪ اندازي موجب دنيا ۾ تقريبن 3000 موت اڻ سڌي طرح يا ڪنهن ٻئي جي نشي جي ڪري ٿين ٿا۔ جيڪڏهن اوهان نشو ڪريو ٿا اهو اوهان جي گهر جا ڀاتن، مِٽَن مائٽن، دوستن ۽ احبابن لاءِ سڌو سنئو خطرو آهي۔




+ گزريل هڪ منٽ ۾ 7 ماڻهون نشي جي ڪري موت جي منهن ۾ هليا ويا هوندا۔ يعني هر اٺن سيڪنڊن کان پوءِ هڪ موت جو سبب نشو اهي۔




+ ڦڦڙن جي ڪينسر، رت جو دورو وڌڻ، دل جو دورو، چمڙي ۽ وات جي ڪينسر جهڙن خطرناڪ بيمارين جو وڏو سبب پڻ نشو واپرائڻ آهي۔




+ نشو واپرائيندر ڳورهاري عورتن ۾ ٻار جي ضايع ٿيڻ جا خطرا وڌيڪ هوندا آهن۔




+ ڦڦڙن جي ڪينسر جي مريضن ۾ 90 سيڪڙو نشو واپرائيندڙن جو آهي۔




سو سائين منهنجا، جيڪڏهن اوهان هي تحرير غور سان پڙهي آهي ۽ اوهان به سگريٽ ڇڪيو ٿا يا ڪنهن به قسم جو نشو واپرايو ٿا، ته مونکي اميد آهي ته اوهان جيڪڏهن نشو واپرائڻ ختم نه ڪندئو ته گهٽ ۾ گهٽ، گهٽ ضرور ڪندئو۔ پنهنجو۽ پنهنجن جو خيال رکو۔ اوهان پنهنجن دوستن ۽ عزيزن لاءِ اهم آهيو۔




هي تحرير جيڪڏهن اوهان کي نشي جي لعنت کان باز رهڻ تي مجبور ڪري ته مونکي دعائن ۾ ضرور ياد رکجو۔







خير انديش

سجاد علي