 |
| امتياز ابڙو |
سنڌ ۾ نشي جو استعمال ايترو ٿي ويو آهي، جو هر چوٿين ماڻهوءَ کان پڇبو ته ته ”ڇا تون نشو ٿو ڪرين؟“ ته باقي ٽن ڄڻن تي الزام هڻندي چوندو ته ”آئون نه... پر اهي نشو ٿا ڪن!“ ڀنگ وري اهڙو نشو آهي، جو اگر چئن ڄڻن کي لئبارٽريءَ ۾ وٺي وڃي ٽيسٽ ڪرائبي ته ٻه باٿ روم جو بهانو ڪري ڀڄي ويندا. هڪڙو چوندو ”آئون ٻاهران ڳنڍيريون وٺيو ٿو اچان!“ ۽ باقي هڪڙو هٿ ٻڌي چوندو ته، ”توهان اهي ٽيسٽ جا پئسا مون کي ڏيئي ڇڏيو. ڇو ته اڄڪلهه ڀنگ ڏاڍي مهانگي آهي!“
سنڌ ۾ ڀنگ ايتري مقبول آهي جو پيار ۾ ڀنگ کي به ”سنڌي ڀنگ“ چوندا آهن. سنڌ جي هڪ شهر کي ته ڀنگ ۾ ايترو بدنام ڪيو ويو، جو خود اتان جي ماڻهن نسوار ڏيڻ شروع ڪئي ته جيئن هنن تان ڀنگ جو الزام ختم ٿئي. سنڌي ماڻهو ته ننڍي ننڍي ڳالهه تي وڏا وڏا ٽهڪ ڏيڻ جا عادي آهن. ڪير ڪيلن جي کل تان ڪرندو ته اڌ اڌ ڪلاڪ پيا کلندا، ڄڻ بهترين کلڻ واري کي هڪ ڊزن ڪيلا انعام ڏنا ويندا. نسوار کي سنڌ ۾ ڪاميابي به رڳو ان ڪري ڪا نه ملي سگهي آهي. ڇو ته نسوار ڏيڻ وارو ٻيو سڀ ڪجهه ڪندو، پر ٽهڪ نه ڏيئي سگهندو ۽ اگر ٽهڪ ڏنائين ته پوءِ سامهونءَ واري جو مُنهن سائو هوندو. اسان پٺاڻن کي ڪڏهن به ٽهڪ ڏيندي ناهي ڏٺو. ڇو ته پٺاڻ کي خبر هوندي آهي ته اگر مون ٽهڪ ڏنو ته ڏهه روپيا نسوار جا هليا ويندا! جيئن هڪ سنڌيءَ پٺاڻ کي هڪڙو لطيفو ٽي دفعا ٻڌايو ته به پٺاڻ ڪو نه کليو.
سنڌيءَ پڇيو:”لالا... کلين ڇو نٿو؟“ جواب مليس،”لالا ڪو سنڌي نهين آتي!“ اهو به شڪر جو نسوار جو رنگ سائو هوندو آهي ۽ جنهن مهل پٺاڻ وات کوليندو ته اندر جهڙو ڪچي ۾ برسينگ پوکيو پيو هوندو. نسوار جي دٻليءَ تي آرسي به ان ڪري لڳل هوندي آهي ته جيئن ان ۾ ڏسي ٻڌائي سگهجي ته نسوار وات ۾ اندر وڃي ڇا ٿي ڪري؟ يا جنهن ۾ ڏسي ڪجهه پٺاڻ ڏند ڳڻيندا آهن، ته نسواڙ کائي کائي باقي گهڻا ڏند وڃي بچيا آهن!
موالي نشي جي معاملي ۾ سدائين هوش ۾ هوندا آهن. زال سان گڏ پيا ويندا ۽ رستي تي سگريٽ جو اڌڙ ڏسندا ته زال ڇڏي، سگريٽ کڻي وٺندا. ايترا چالاڪ جو زال کي چوندا، ته تون منهنجو نشو آهين، پر نشي کي ڪڏهن به نه چوندا ته تون منهنجي زال آهين! جيئن هڪڙي مواليءَ ڀنگ جا فائدا ٻڌائيندي چيو،”ڀنگ پيئڻ کان پوءِ چورَ منهنجي ويجهو نه ايندا آهن.“ ٻئي موالي چيس”هائو... ڀنگ پيئڻ کان پوءِ چور خود به هڪ ٻئي جي ويجهو نه وڃي سگهندا آهن.“ هڪ اونڌي ۽ انڌي تحقيق مطابق هتي هر ٽئين گهر ۾ ڏنڊو ڪونڊو هوندو آهي. ٽئين گهر مان نه ملندو، ته چوٿين گهر وارا پاڻ ئي دانهن ڪري چوندا ته، ”توهان هيڏانهن هوڏانهن ڌڪا نه کائو... هي وٺو ڏنڊو ۽ ڪونڊو!“ ائين به ناهي ته سڀ ماڻهو نشو ڪندا آهن. نه، ڪجهه نشو وڪڻندا به آهن. اها ڳالهه سوچيندي به نشو چڙهيو وڃي ته جنهن ماڻهوءَ سڀ کان پهرين نشو دريافت ڪيو هو، اُن جو نالو تاريخدانن کان اڃا تائين دريافت ڇو نه ٿي سگهيو آهي!
ڪجهه ڏينهن اڳ منهنجي ملاقات ”آل پارٽي ٽاپ موالي ايسوسيئيشن“ جي صوبائي صدر محترم ”نابين نشائيءَ“ سان ٿي، جيڪو بين الموالي ڪانفرنس لاءِ هتي اسلام آباد جي هڪ گٽر اڳيان ٺرو پيئڻ جي ڪري اونڌو ٿيو پيو هو. اسان هن کي وارن کان جهلي اُٿاريو ته رڙ ڪندي چيائين، ”چرسَ جي منصفاڻي ورڇ نه ٿي ته آئون آواز اُٿاريندس،“ ته منهنجي ڪئميرامين چيس”سائين! پهرين توهان ته اٿو، پوءِ آواز اٿارجو!“ اکيون پوريندي اُٿي ويٺو ۽ چيائين،”وٺو انٽرويو. ڇو ته مون کي سترهين وهسڪي ايوارڊ جي سلسلي ۾ موالين جو موقف پيش ڪرڻ لاءِ پٺاڻ واري هوٽل تي پهچڻو آهي، جتي اسان جي گول مول ڪانفرنس ٿيندي. جنهن ۾ سڄي ملڪ کان آيل نڀاڳا موالي پنهنجي پنهنجي حڪمت بي عمليءَ جو مظاهرو ڪندا.“ مون هن کان جلد جلد انٽرويو ورتو، جيڪو ڪجهه هن طرح هو.
آئون: توهان سنڌ طرفان بين الموالي گول مول ڪانفرنس ۾ صوبي جي نمائندگي پيا ڪريو... توهان جا مطالبا ڪهڙا آهن؟
نابين: پهرين ته اسان نشي جي هر سيڪٽر ۾ هڪ آزاد ۽ منصفاڻي ورڇ جا حامي آهيون. هيروئن، چرسُ، آفيم، ڀنگ ۽ ٻين ديسي نشن جي باري ۾ اسان پنهنجي واضح پاليسي مرتب ڪئي آهي. آفيم تي ايتري پابندي ڪانهي، جيتري هيروئن تي آهي. اسين چاهيون ٿا ته هر هيروئن کي، چاهي اها ڪنهن مواليءَ سان گڏ هجي يا ڪنهن منسٽر سان گڏ هجي، پورا پورا جمهوري حق ڏنا وڃن. اُن کان سواءِ ”وهسڪي ايوارڊ“ جي منصفاڻي ورڇ مطابق گهڻو شيئر سنڌ جي موالين جو ٿئي ٿو. اسان ”سگريٽ ڇوڙ“ هڙتال جو سڏ ڏيئي، اهو به ماچيس مار مطالبو ڪيو هو ته اهو ايوارڊ اسان کي موالين جي آباديءَ جي بنياد تي نه، پر کلئي عام نشو وڪڻڻ جي بنياد تي ڏنو وڃي. ڇو ته هاڻي سڀ کان وڌيڪ نشو سنڌ ۾ ئي وڪرو ٿئي پيو!
آئون: چڱو... اسان کي ڪجهه پنهنجي زندگيءَ جي باري ۾ ٻڌايو؟
نابين: آئون موالي...منهنجو پيءُ به موالي هو. منهنجو ڏاڏو پاڻ به موالين جو لشڪر پيدا ڪري هڪڙي ڏينهن چرس جا چاليهه سُوٽا هڻي، ستو ته وري ڪونه اٿيو. اسين موالي ابنِ موالي آهيون.
آئون: توهان ڪهڙي نشي کي سڀ کان وڌيڪ اهميت ڏيندا آهيو؟
نابين: هر نشي جي پنهنجي لذت ۽ ذلت آهي. .. جتي ڀنگ هوندي اتي اسان جي پهتل ٽنگ هوندي. ڪونڊو پيو هلندو جهڙو ڦُٽين جو چُونڊو پيو هلندو... چرسُ، سڀني جو ڪري ترسُ... شرابُ، اڄ ڪلهه ملي ٿو خرابُ، اهو وڏن موالين جو نشو آهي. ان ڪري اسان جا اڪثر موالي ڀائر سُلفيءَ کي پاسو ڏيندا آهن ۽ پوءِ اهو نعرو هڻندا آهن ته” ڀري پيءُ سلفي، نه ته زمانو ڪري ڇڏيندئي قلفي.“
آئون: ڇا اهو صحيح آهي ته نشو معاشري کي خراب ڪري ٿو؟
نابين: بلڪل نه... اها اينٽي موالي لابيءَ جي پروپيگنڊه آهي. نه ته هيروئن، جنهن کي آئون ”هيروئن شيما“ چوندو آهيان... ان جي هر ڦوڪ تي توهان بغير ٽڪيٽ جي ڪڪرن مٿان اڏامندا ويندا آهيو. اهو ئي سبب آهي جو سڀني هوائي جهازن ۾ هيروئن کڻي وڃڻ تي پابندي آهي. ڇو ته اها آسمان جا سير ڪرائي ٿي.
آئون: توهان کي خبر آهي ته ملڪ ۾ چاليهه لک ماڻهو هيروئن پيئن ٿا؟
نابين:اهو ته پاڻ اسان جو ڪمال آهي ته هڪڙي هيروئن ۽ چاليهه لک موالي....آئون پاڻ جڏهن ننڍو هوندو هوس، ته پنهنجي کيسي ۾ ڇهن ڇهن هيروئنن جا ڦوٽو رکندو هوس... ۽ مون ۾ پاڻ تڏهن کان هيروئن جي عادت پيئي.
آئون: اسان ٻڌو آهي ته توهان ڪجهه سال نشو روڪڻ واري اداري ۾ به نوڪري ڪئي؟
نابين: جي ها... پر پوءِ اها موالين جي احساسِ محرومي ختم ڪرڻ لاءِ ڇڏي ڏنم... مون پنهنجي ان عرصي ۾ ايترا ته ڇاپا هنيا جو گهر ۾ ويندو هوس ته اتي به وڃي ڇاپو هڻندو هوس. انهن ڇاپن جي عادت مون کي نيٺ طلاق ڏياري... هڪ دفعي مون هڪڙي ٽرڪ تي ڇاپو هنيو، ته ٽرڪ ۾ اندر هڪڙي سوزوڪي هئي. سوزوڪيءَ ۾ اندر هڪ موٽر سائيڪل هئي. موٽر سائيڪل تي هڪڙو همراهه ويٺو هو. همراهه جي کيسن جي تلاشي ورتيسون ته هڪ کيسي مان هڪ ٻٽون نڪتو ۽ ٻٽونءَ ۾ هڪڙي سوپاريءَ جي پڙي پيل هئي. پوءِ اسان ان همراهه کي غلط نموني ۾ سوپاري رکي، اسان کي ٿڪائي ٿڪائي بڇڙو ڪرڻ جي الزام ۾ گرفتار ڪيو!
آئون: پوءِ توهان نشي جي طرف ڪيئن آيا؟
نابين: هڪڙي مواليءَ جي پاراتي مون کي نابين ڪري ڇڏيو. مون ان لاءِ هڪ فلم به لکي هئي:”آخري ڇاپو“. مون کي ياد آهي ته ان ڏينهن اسان هڪ جلوس ڪڍيو هو، جنهن ۾ بينر تي وڏن اکرن سان لکايو هوسين،” هيروئن هڪ لعنت آهي“. ان تان ريما ڪاوڙجي پئي... ۽ ايشوريا راءِ منهنجي خلاف پريس ڪانفرنس ڪئي.
آئون: پوءِ ڇا ٿيو؟
نابين: ڇا ٿيندو؟... توهان کي خبر آهي ته ايشوريا راءِ ۽ عوامي راءِ، ٻنهي ۾ وزن ناهي رهيو. اسان وٽ ته عوامي راءِ جو ايترو به وزن ڪونهي، جيترو ايشوريا راءِ جو وزن آهي!
کوئی تبصرے نہیں:
ایک تبصرہ شائع کریں